Văn ngôn là gì? Chi tiết về Văn ngôn mới nhất 2023

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Bước tới điều hướng
Bước tới tìm kiếm

Văn ngôn văn
文言文
Khu vực Trung Quốc đại lục, Đài Loan, bán đảo Triều Tiên, Nhật Bản và Việt Nam (vùng văn hóa chữ Hán)
Tổng số người nói không chính gốc
Hạng không xếp hạng
Phân loại Hán-Tạng
  • Tiếng Trung Quốc
    • Văn ngôn văn
Hệ chữ viết chữ Hán
Mã ngôn ngữ
ISO 639-1 zh
chi (B)
zho (T)
ISO 639-3 lzh

Văn ngôn (chữ Hán: 文言)[1] hoặc cổ văn (古文)[1] là một loại ngôn ngữ viết của tiếng Hán, hình thanh dựa trên khẩu ngữ tiếng Hán thượng cổ, là ngôn ngữ văn học cổ điển từ thời Xuân Thu Chiến Quốc thế kỷ 5 TCN đến hết thời nhà Hán, và vẫn tiếp tục dùng trong sách vở, kinh điển truyền thống cho đến thế kỷ 20, khiến nó khác xa với nhiều dạng văn nói hiện đại Trung Quốc. Loại ngôn ngữ viết này dùng ngữ pháp và từ vựng cổ xưa có thể thấy trong điển tịch Tam giáo, nay đã bị đào thải và thay thế bằng bạch thoại văn ở Trung Quốc sau cuộc vận động văn hóa mới.

Tên gọi[sửa | sửa mã nguồn]

Người Việt Nam thường dùng tên gọi Chữ Nho để ám chỉ Văn ngôn cùng với chữ viết của nó là Chữ Hán

Văn ngôn ở các nước[sửa | sửa mã nguồn]

Văn ngôn từng được dùng trong các văn bản chính thức không những ở Trung Quốc mà cả ở những nước chịu ảnh hưởng Hán học như Triều Tiên (tiếng Hàn gọi là hanmun), Việt Nam và Nhật Bản (tiếng Nhật: kanbun). Sang thế kỷ XX, tại Trung Quốc, văn ngôn bị loại bỏ bởi văn bạch thoại, một dạng văn viết dựa trên nền tảng văn nói Quan thoại. Trong khi đó ở các nước, Hàn, Nhật và Việt thì ngôn ngữ bản xứ chiếm lĩnh văn đàn. Văn ngôn cũng mất địa vị là phương tiện hành văn trong sách vở.

Một cách nhận diện rõ rệt để phân biệt văn ngôn và văn bạch thoại ngày nay là văn ngôn hay dùng những chữ 之 (nay thay bằng 的) hay 已、矣、乎、也 (nay thay bằng 了, 吧, 啊, 嗎…) trong cú pháp. Những chữ đó nay không còn dùng trong văn hiện đại nữa.

Lấy ví dụ câu đầu trong Bình Ngô đại cáo, một áng văn chương quan trọng của người Việt viết từ thế kỷ XV:

蓋聞﹕仁義之舉,要在安民,吊伐之師,莫先去暴…

Phiên âm:
Cái văn: Nhân nghĩa chi cử, yếu tại yên dân, điếu phạt chi sư, mộ tiên khử bạo…

Dịch nghĩa:
Tượng mảng: Việc nhân-nghĩa, cốt ở yên dân, Quân điếu-phạt, trước lo trừ bạo

Văn ngôn trong văn chương Việt Nam[sửa | sửa mã nguồn]

Nhiều tác phẩm của người Việt trước thế kỷ XX viết bằng chữ Hán đều dùng văn ngôn để diễn đạt, trong số đó có những áng văn chương quan trọng như:

  • Thiên Đô Chiếu – Lý Thái Tổ
  • Hịch tướng sĩ – Trần Hưng Đạo
  • Bình Ngô Đại Cáo – Nguyễn Trãi

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ a ă Nguyễn Tri Tài. Giáo trình tiếng Hán, tập I: cơ sở. Nhà xuất bản Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, năm 2002. Trang 5.

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]


Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Văn_ngôn&oldid=64887863”

Từ khóa: Văn ngôn, Văn ngôn, Văn ngôn

LADIGI – Công ty dịch vụ SEO Google giá rẻ, SEO từ khóa, SEO tổng thể cam kết lên Top Google uy tín chuyên nghiệp, an toàn, hiệu quả.

Nguồn: Wikipedia

Scores: 4.3 (66 votes)

100 lần tự tìm hiểu cũng không bằng 1 lần được tư vấn