SEO là gì? SEO hoạt động như thế nào?

Bạn có bao giờ thắc mắc tại sao khi tìm kiếm thông tin trên Google, có những trang web luôn xuất hiện đầu tiên? Bí mật nằm ở SEO – một “chiếc chìa khóa” giúp website của bạn nổi bật hơn trên Google. Vậy SEO là gì? Hãy cùng LADIGI tìm hiểu một cách đơn giản và dễ hiểu nhất nhé!

SEO Là Gì?

SEO (Search Engine Optimization) hay còn gọi là Tối ưu hóa Công cụ Tìm kiếm, là tập hợp các phương pháp nhằm cải thiện thứ hạng của một trang web trên các trang kết quả của công cụ tìm kiếm (SERPs).

Nói một cách đơn giản, SEO là cách để giúp trang web của bạn xuất hiện ở vị trí cao hơn khi người dùng tìm kiếm các từ khóa liên quan đến sản phẩm, dịch vụ hoặc thông tin mà bạn cung cấp.

Ví dụ: nếu bạn có một cửa hàng bán giày trực tuyến, bạn sẽ muốn trang web của mình xuất hiện ở top đầu khi người dùng tìm kiếm “giày thể thao nữ” hoặc “giày da nam”. SEO giúp bạn làm được điều đó bằng cách tối ưu hóa trang web của bạn để công cụ tìm kiếm hiểu rõ hơn về nội dung và đánh giá cao hơn so với các trang web khác.

Phân biệt giữa SEO (Organic) và Quảng cáo (Paid)

Tại sao SEO lại quan trọng?

Mục đích cốt lõi của SEO là tăng khả năng hiển thị của trang web trên các công cụ tìm kiếm, đặc biệt là Google. Khi trang web của bạn xuất hiện ở những vị trí cao trên trang kết quả tìm kiếm (SERPs), bạn sẽ có cơ hội tiếp cận với lượng lớn người dùng đang tìm kiếm thông tin, sản phẩm hoặc dịch vụ liên quan đến lĩnh vực của bạn.

• Tăng lưu lượng truy cập tự nhiên (organic traffic)
• Nâng cao nhận diện thương hiệu
• Cạnh tranh hiệu quả
• Tiết kiệm chi phí
• Cải thiện trải nghiệm người dùng

Organic Traffic của Amazon đạt 546 traffic triệu/tháng, tương được 336 triệu đô

SEO hoạt động như thế nào?

SEO hoạt động dựa trên sự phối hợp phức tạp của nhiều yếu tố, nhằm mục đích nâng cao thứ hạng và khả năng hiển thị của website trên các trang kết quả tìm kiếm (SERPs). Để hiểu rõ hơn về cơ chế hoạt động của SEO, chúng ta cần đi sâu vào 3 giai đoạn chính:

1. Thu thập dữ liệu (Crawling):

• Công cụ tìm kiếm như Google sử dụng các chương trình tự động, được gọi là “bot” (hoặc “spider”), để liên tục “lùng sục” và thu thập thông tin từ khắp nơi trên Internet.
• Các bot này sẽ “đi” theo các liên kết (link) để di chuyển từ trang web này sang trang web khác, giống như một con nhện bò trên mạng nhện.
• Trong quá trình thu thập dữ liệu, bot sẽ ghi nhận lại nội dung, cấu trúc HTML, hình ảnh, video và các yếu tố khác của website.

Chi tiết quá trình Thu thập dữ liệu (Crawling)

1. Khởi Đầu:

Bot bắt đầu từ một danh sách các trang web đã được biết đến. Đây có thể là những trang web phổ biến, những trang đã được chủ động gửi đến công cụ tìm kiếm thông qua sitemap, hoặc những trang đã được liên kết từ các trang web khác.

2. Theo Dấu Liên Kết:

Khi truy cập một trang web, con nhện sẽ tỉ mỉ đọc mã HTML của trang đó. Trong quá trình này, nó sẽ trích xuất tất cả các liên kết (URL) có trong trang, từ liên kết đến các trang khác trên cùng website cho đến liên kết đến các trang web bên ngoài. Các liên kết này sẽ được thêm vào danh sách các trang web cần khám phá tiếp theo.

3. Truy Cập và Thu Thập:

Con nhện sẽ lần lượt ghé thăm từng trang web trong danh sách. Tại mỗi trang, nó sẽ đọc kỹ mã HTML và thu thập các thông tin quan trọng như:

• Nội dung văn bản: Tiêu đề, mô tả, các đoạn văn bản chính, các thẻ heading…
• Cấu trúc trang web: Thẻ meta, dữ liệu có cấu trúc (schema markup)…
• Liên kết: Tất cả các liên kết nội bộ và liên kết ngoài có trong trang.
• Các thông tin khác: Hình ảnh, video, tệp tin CSS, JavaScript…

4. Lặp Lại Vòng Lặp: Quá trình này sẽ được lặp đi lặp lại liên tục, không ngừng nghỉ. Các con nhện sẽ tiếp tục lần theo các liên kết mới để khám phá và thu thập thông tin từ hàng tỷ trang web khác trên internet.

Ví Dụ:

Hãy tưởng tượng con nhện của Google bắt đầu hành trình từ trang chủ của website www.vidu.com. Khi truy cập trang này, con nhện sẽ tìm thấy các liên kết đến các trang khác như /gioi-thieu, /san-pham, /lien-he,… Con nhện sẽ thêm các liên kết này vào danh sách và lần lượt ghé thăm từng trang để thu thập thông tin. Nếu trên trang /san-pham có một liên kết đến một bài viết chi tiết về sản phẩm www.vidu.com/san-pham/san-pham-A, con nhện cũng sẽ truy cập và thu thập dữ liệu từ bài viết đó.

Tầm Quan Trọng Của Crawling Trong SEO

Crawling là quá trình nền tảng giúp công cụ tìm kiếm khám phá, lập chỉ mục và hiểu về nội dung của các trang web. Nếu một trang web không được thu thập dữ liệu, nó sẽ không xuất hiện trên kết quả tìm kiếm và người dùng sẽ không thể tìm thấy nó. Do đó, việc đảm bảo trang web của bạn được thu thập dữ liệu một cách hiệu quả là cực kỳ quan trọng đối với SEO.

2. Lập chỉ mục (Indexing):

• Sau khi thu thập dữ liệu, công cụ tìm kiếm sẽ xử lý và sắp xếp thông tin vào một cơ sở dữ liệu khổng lồ, gọi là chỉ mục (index).
• Chỉ mục này có thể được hình dung như một thư viện chứa thông tin về tất cả các trang web mà công cụ tìm kiếm đã từng “ghé thăm”.
• Mỗi trang web sẽ được đánh dấu bằng một “danh mục” riêng, chứa các thông tin quan trọng như tiêu đề, mô tả, từ khóa, nội dung, …

Chi tiết Quá Trình Lập Chỉ Mục (Indexing):

1. Phân tích ngôn ngữ: Các công cụ tìm kiếm sử dụng các kỹ thuật xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP) để phân tích nội dung của từng trang web. Quá trình này bao gồm việc xác định các từ khóa, cụm từ, chủ đề chính, ý nghĩa ngữ cảnh và các yếu tố ngôn ngữ khác.
2. Xây dựng chỉ mục: Dựa trên kết quả phân tích, công cụ tìm kiếm sẽ tạo ra một chỉ mục (index) – một cơ sở dữ liệu khổng lồ chứa thông tin về tất cả các từ khóa, cụm từ và các yếu tố khác có trong các trang web đã được thu thập. Mỗi từ khóa hoặc cụm từ sẽ được liên kết với các trang web chứa chúng, cùng với các thông tin bổ sung như vị trí xuất hiện, tần suất xuất hiện, mức độ quan trọng…
3. Tối ưu hóa: Chỉ mục được liên tục cập nhật và tối ưu hóa để đảm bảo tính chính xác, đầy đủ và hiệu quả trong việc tìm kiếm. Các công cụ tìm kiếm có thể sử dụng các kỹ thuật như nén dữ liệu, phân cụm, và các thuật toán phức tạp khác để tối ưu hóa hiệu suất của chỉ mục.

Ví Dụ:

Giả sử bạn tìm kiếm từ khóa “du lịch Đà Nẵng” trên Google. Google sẽ truy vấn chỉ mục của mình để tìm tất cả các trang web có chứa từ khóa này. Sau đó, nó sẽ sử dụng thuật toán xếp hạng để đánh giá mức độ liên quan và chất lượng của từng trang web, từ đó đưa ra danh sách kết quả tìm kiếm được sắp xếp theo thứ tự ưu tiên.

Tầm Quan Trọng Của Indexing Trong SEO

Lập chỉ mục là yếu tố then chốt quyết định khả năng hiển thị của một trang web trên kết quả tìm kiếm. Nếu một trang web không được lập chỉ mục, nó sẽ không thể xuất hiện trên kết quả tìm kiếm, dù cho nội dung có chất lượng đến đâu.

Để đảm bảo trang web của bạn được lập chỉ mục hiệu quả, bạn cần:

• Tạo nội dung chất lượng: Nội dung độc đáo, hữu ích và có giá trị sẽ được công cụ tìm kiếm đánh giá cao hơn và có khả năng được lập chỉ mục nhanh chóng.
• Sử dụng từ khóa phù hợp: Nghiên cứu và sử dụng từ khóa mục tiêu một cách tự nhiên trong nội dung giúp công cụ tìm kiếm dễ dàng hiểu và lập chỉ mục trang web của bạn.
• Tối ưu hóa cấu trúc website: Một cấu trúc website rõ ràng, logic và dễ dàng điều hướng sẽ giúp con nhện dễ dàng thu thập và lập chỉ mục nội dung.
• Gửi sitemap: Sitemap là một tệp tin chứa danh sách các trang trên website của bạn. Gửi sitemap đến công cụ tìm kiếm giúp chúng nhanh chóng khám phá và lập chỉ mục các trang web mới hoặc đã được cập nhật.

3. Xếp hạng (Ranking):

• Khi người dùng thực hiện tìm kiếm trên công cụ tìm kiếm, thuật toán sẽ phân tích truy vấn (query) của người dùng và so sánh nó với các trang web trong chỉ mục.
• Dựa trên mức độ liên quan và chất lượng của mỗi trang web so với truy vấn tìm kiếm, thuật toán sẽ xếp hạng chúng theo thứ tự từ cao xuống thấp.
• Các trang web có thứ hạng cao hơn sẽ được hiển thị ở vị trí tốt hơn trên SERPs, từ đó có cơ hội tiếp cận người dùng nhiều hơn.

Chi tiết quá trình Xếp hạng (Ranking)

Để giải quyết bài toán xếp hạng, các công cụ tìm kiếm sử dụng các thuật toán phức tạp, thường được ví như “bộ não phân tích thông minh”. Các thuật toán này sẽ đánh giá hàng trăm yếu tố khác nhau của mỗi trang web để xác định mức độ liên quan và chất lượng của chúng so với truy vấn tìm kiếm của người dùng.

Các Yếu Tố Xếp Hạng Quan Trọng:

• Nội dung: Nội dung là vua trong thế giới SEO. Các công cụ tìm kiếm đánh giá cao nội dung chất lượng, độc đáo, hữu ích và đáp ứng được nhu cầu tìm kiếm của người dùng.
• Từ khóa: Từ khóa là cầu nối giữa người dùng và nội dung. Sử dụng từ khóa phù hợp và tự nhiên trong nội dung giúp công cụ tìm kiếm hiểu rõ hơn về chủ đề của trang web.
• Backlink: Backlink là các liên kết từ các trang web khác trỏ đến trang web của bạn. Số lượng và chất lượng của backlink là một yếu tố quan trọng thể hiện độ uy tín và phổ biến của trang web.
• Trải nghiệm người dùng: Các công cụ tìm kiếm ngày càng chú trọng đến trải nghiệm người dùng. Tốc độ tải trang nhanh, giao diện thân thiện, dễ sử dụng và nội dung dễ đọc là những yếu tố giúp cải thiện trải nghiệm người dùng và tăng thứ hạng trên kết quả tìm kiếm.
• Các yếu tố kỹ thuật: Các yếu tố kỹ thuật như cấu trúc website, dữ liệu có cấu trúc, tối ưu hóa di động… cũng ảnh hưởng đến khả năng lập chỉ mục và xếp hạng của trang web.

Ví Dụ Minh Họa:

Giả sử bạn tìm kiếm từ khóa “cách làm bánh mì” trên Google. Thuật toán xếp hạng của Google sẽ xem xét hàng trăm yếu tố của các trang web có chứa từ khóa này, chẳng hạn như:

• Nội dung có hướng dẫn chi tiết, rõ ràng và dễ làm theo không?
• Có sử dụng các từ khóa liên quan như “công thức bánh mì”, “nguyên liệu làm bánh mì”… không?
• Trang web có nhiều backlink từ các trang web ẩm thực uy tín không?
• Tốc độ tải trang có nhanh không? Giao diện có thân thiện không?

Dựa trên kết quả đánh giá, Google sẽ xếp hạng các trang web theo thứ tự từ cao xuống thấp và hiển thị trên kết quả tìm kiếm.

Tài liệu: Cách đưa trang web của bạn lên Google Tìm Kiếm – Nguồn: Google

Những thuật toán chính trong xếp hạng của Google

1. Google Panda (2011):

• Mục tiêu: Nhằm cải thiện chất lượng kết quả tìm kiếm bằng cách hạ thấp thứ hạng của các trang web có nội dung kém chất lượng (thin content), trùng lặp, hoặc không cung cấp nhiều giá trị cho người dùng.
• Tác động: Khuyến khích các website tập trung vào việc tạo ra nội dung chất lượng cao, độc đáo và hữu ích.

2. Google Penguin (2012):

• Mục tiêu: Xử phạt các website sử dụng các kỹ thuật spam để tăng thứ hạng, chẳng hạn như mua backlink không tự nhiên hoặc nhồi nhét từ khóa quá mức.
• Tác động: Khuyến khích các website xây dựng backlink tự nhiên và chất lượng, đồng thời sử dụng từ khóa một cách hợp lý.

3. Google Hummingbird (2013):

• Mục tiêu: Cải thiện khả năng hiểu ngôn ngữ tự nhiên và ngữ cảnh của truy vấn tìm kiếm, từ đó cung cấp kết quả tìm kiếm chính xác và phù hợp hơn với ý định của người dùng.
• Tác động: Giúp Google hiểu rõ hơn về ý nghĩa của các truy vấn tìm kiếm phức tạp và dài, từ đó cung cấp kết quả tìm kiếm tốt hơn.

4. Google Pigeon (2014):

• Mục tiêu: Cải thiện kết quả tìm kiếm địa phương bằng cách kết hợp chặt chẽ hơn giữa thuật toán tìm kiếm địa phương và thuật toán tìm kiếm cốt lõi của Google.
• Tác động: Giúp các doanh nghiệp địa phương dễ dàng tiếp cận khách hàng tiềm năng trong khu vực của họ.

5. Google Mobile-Friendly Update (2015):

• Mục tiêu: Ưu tiên các trang web thân thiện với thiết bị di động trên kết quả tìm kiếm trên điện thoại di động.
• Tác động: Thúc đẩy các website tối ưu hóa trải nghiệm người dùng trên thiết bị di động.

6. Google RankBrain (2015):

• Mục tiêu: Sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và học máy (machine learning) để hiểu rõ hơn về ý định tìm kiếm của người dùng và cung cấp kết quả tìm kiếm phù hợp hơn.
• Tác động: Giúp Google xử lý các truy vấn tìm kiếm mới hoặc chưa từng gặp trước đây một cách hiệu quả hơn.

7. Google BERT (2019):

• Mục tiêu: Cải thiện khả năng hiểu ngôn ngữ tự nhiên của Google, đặc biệt là các truy vấn tìm kiếm phức tạp và dài.
• Tác động: Giúp Google hiểu rõ hơn về ý nghĩa của các từ trong ngữ cảnh của truy vấn tìm kiếm, từ đó cung cấp kết quả tìm kiếm chính xác hơn.

8. Google MUM (2021):

• Mục tiêu: Một mô hình AI mạnh mẽ hơn BERT, có khả năng hiểu thông tin đa phương tiện (văn bản, hình ảnh, video) và đa ngôn ngữ, từ đó cung cấp kết quả tìm kiếm toàn diện và đa dạng hơn.
• Tác động: Đang được phát triển và thử nghiệm, hứa hẹn sẽ mang lại những cải tiến đáng kể cho khả năng tìm kiếm của Google.

Để đạt được thành công trong SEO, bạn cần hiểu rõ cách thức hoạt động của các công cụ tìm kiếm và các thuật toán xếp hạng của chúng. Việc nghiên cứu từ khóa, phân tích đối thủ cạnh tranh và tối ưu hóa website là những bước không thể thiếu trong quá trình SEO.

Hãy luôn cập nhật những kiến thức và xu hướng mới nhất trong lĩnh vực SEO, đồng thời kiên trì thực hiện các chiến lược đã đề ra. Thành công trong SEO không chỉ đến từ việc hiểu biết mà còn đến từ sự kiên nhẫn và nỗ lực không ngừng nghỉ.